मराठीत शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक कशी सुरू करावी || How to start investing in share market in marathi

जर आपण शेअर बाजारात गुंतवणुकीबद्दल बोललो तर, गेल्या 4 ते 5 वर्षात भारतातील लोकांचा कल खूप वाढला आहे आणि शेअर बाजाराकडे लोकांचा कल वाढण्यामागे काही प्रमुख कारणे आहेत-
इंटरनेट बँकिंग, मोबाईल बँकिंग वापरणाऱ्यांची संख्या वाढत आहे
मोबाइलद्वारे रिअल टाइममध्ये स्टॉकची खरेदी आणि विक्री करणे शक्य आहे
वाढता शेअर बाजार निर्देशांक - सेन्सेक्स 35 हजारांच्या वर, आणि निफ्टी 10 हजारांच्या वर
शेअर बाजाराशी संबंधित माहिती मोबाईल इंटरनेटवर उपलब्ध होणार,
इतर गुंतवणुकीच्या पर्यायांपेक्षा जास्त परताव्याची क्षमता (बँक ठेवी, सोने)
आता अशा परिस्थितीत, जर तुम्हालाही शेअर बाजारातील गुंतवणुकीला सुरुवात करायची असेल, परंतु शेअर बाजारात गुंतवणूक कशी सुरू करावी हे समजत नसेल, तर ही पोस्ट पूर्ण वाचल्यानंतर तुम्ही तुमची शेअर बाजारात गुंतवणूक सुरू करू शकता.

या पोस्टमध्ये आपण शेअर बाजारातील गुंतवणूक सुरू करण्यासाठी या 5 महत्त्वाच्या गोष्टी जाणून घेणार आहोत -

1. शेअर बाजारात गुंतवणूक करण्यासाठी कोणती कागदपत्रे असणे आवश्यक आहे?
2. शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसाठी तुम्हाला कोणत्या प्रकारचे खाते उघडावे लागेल?
3. शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसाठी तुम्हाला किमान किती रक्कम लागेल?
4. शेअर बाजारात स्टॉकची खरेदी-विक्री कशी करावी?
5. शेअर बाजारात गुंतवणूक करून नफा कसा मिळवता येईल?

     प्रथम जाणून घेऊया-

1.शेअर बाजारात गुंतवणूक करण्यासाठी कोणती कागदपत्रे असणे आवश्यक आहे?
पॅन कार्ड (पॅन कार्ड)
शेअर बाजारात गुंतवणूक करण्यासाठी, सर्वप्रथम तुमच्याकडे पॅनकार्ड असणे आवश्यक आहे, पॅन कार्डचे पूर्ण स्वरूप स्थायी खाते क्रमांक आहे आणि हा 10 अंकी खाते क्रमांक भारतीय आयकर विभागाने जारी केलेला एक महत्त्वाचा दस्तऐवज आहे आणि पॅन क्रमांक आहे. भारतातील कोणत्याही आर्थिक व्यवहारासाठी आवश्यक.

आणि जर तुमचे पॅनकार्ड अद्याप बनलेले नसेल, तर ते बनवा, तुम्ही ते बनवण्यासाठी NSDL च्या वेबसाइटवर ऑनलाइन अर्ज देखील पाठवू शकता,
केवायसी दस्तऐवज (केवायसी दस्तऐवज) तसे, आजकाल बँक खात्यांसाठी वेळोवेळी KYC देखील केले जाते, KYC चा पूर्ण फॉर्म आहे - तुमच्या ग्राहकाला जाणून घ्या, आणि KYC अंतर्गत तुम्हाला आधार कार्डचे अपडेटेड KYC दस्तऐवज आणि इतर पत्त्याचा पुरावा विचारला जातो, इंटरनेट बँकिंग
तुम्ही जो काही शेअर किंवा शेअर खरेदी कराल त्याचे पैसे देण्यासाठी तुम्हाला तुमच्या ब्रोकरला पैसे द्यावे लागतील, आणि तुमचा ब्रोकर तुमचे पैसे शेअर्सच्या विक्रेत्याकडे हस्तांतरित करेल आणि तुम्ही खरेदी केलेले शेअर्स तुमच्या डीमॅट खात्यात जमा केले जातील, तुमच्या ब्रोकरला पेमेंट करण्यासाठी तुम्हाला अनिवार्यपणे ऑनलाइन इंटरनेट बँकिंग खाते आवश्यक असेल, ज्याद्वारे तुम्ही तुमच्या ब्रोकरला पेमेंट करू शकता, स्टॉक ब्रोकर तुमच्या सर्व पेमेंट रेकॉर्डसाठी खाते उघडतो, ज्याला ट्रेडिंग अकाउंट म्हणतात. स्टॉक खरेदी करण्यासाठी, प्रथम तुम्हाला या ट्रेडिंग खात्यात पैसे जमा करावे लागतील, आणि शेअर्स विकल्यावर, तुमचा ब्रोकर या ट्रेडिंग खात्यात शेअर्सच्या बदल्यात पैसे जमा करेल,

2.शेअर बाजारात गुंतवणूक करण्यासाठी तुम्हाला कोणत्या प्रकारचे खाते उघडावे लागेल?
स्टॉक ब्रोकर निवडा (स्टॉक ब्रोकरची निवड)
तुम्ही किंवा मी स्टॉक एक्स्चेंज (BSE किंवा NSE) मधून थेट स्टॉक खरेदी किंवा विक्री करू शकत नाही, आमची स्टॉक खरेदी किंवा विक्री ऑर्डर स्टॉक ब्रोकरद्वारे स्टॉक एक्सचेंजपर्यंत अंमलात आणली जाते,
आणि म्हणून स्टॉक किंवा शेअर्स खरेदी करण्यासाठी, आम्हाला स्टॉक मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यासाठी स्टॉक ब्रोकरची आवश्यकता आहे, स्टॉक ब्रोकर ही एक एजन्सी आहे जी स्टॉक एक्सचेंजवर स्टॉक खरेदी आणि विक्री करण्यासाठी अधिकृत आहे, जसे की शेरखान, एंजेल ब्रोकिंग, आयसीआयसीआय डायरेक्ट आणि इतर स्टॉक ब्रोकरच्या मदतीने आपण शेअर्स किंवा शेअर्सची खरेदी आणि विक्री करू शकतो आणि जेव्हा आपण स्टॉक ब्रोकरकडे स्टॉक मार्केटमध्ये गुंतवणूक करायला जातो तेव्हा तो आमच्यासाठी दोन खाती उघडतो-
डीमॅट खाते (डीमॅट खाते) - खरेदी केलेले शेअर्स आमच्याकडे ठेवण्यासाठी आम्हाला अनिवार्यपणे डीमॅट खाते आवश्यक आहे,
या खात्यात खरेदी केलेले शेअर्स किंवा स्टॉक इलेक्ट्रॉनिक स्वरूपात जमा (क्रेडिट) केले जातात आणि विक्री केल्यावर या खात्यातून डेबिट केले जातात.
ट्रेडिंग अकाउंट (ट्रेडिंग अकाउंट) - शेअर्स खरेदी आणि विक्रीचे काम ट्रेडिंग अकाउंटच्या मदतीने केले जाते,
या खात्यात, आम्हाला एक USER ID आणि PASSWORD मिळतो, ज्याच्या मदतीने आम्ही स्टॉक ब्रोकरचे सॉफ्टवेअर किंवा SYSTMEM वापरून स्टॉक खरेदी किंवा विक्री करण्यासाठी ऑर्डर देतो, लक्षात ठेवा - स्टॉक ब्रोकर त्याच्या सेवांच्या बदल्यात तुमच्याकडून जे शुल्क घेते त्याला ब्रोकरेज म्हणतात, जेव्हा तुम्ही स्टॉक ब्रोकर निवडता तेव्हा तुम्ही स्टॉक ब्रोकरने दिलेल्या सेवा आणि त्याच्या ब्रोकरेजची बाजारातील इतर स्टॉक ब्रोकरशी तुलना केली पाहिजे. , जेणेकरून तुम्हाला कमी फी मिळेल आणि तुम्हाला चांगली सेवा मिळेल.

3.शेअर बाजारातील गुंतवणुकीसाठी तुम्हाला किमान किती रक्कम लागेल?
शेअर बाजारात गुंतवणूक करायला सुरुवात करणाऱ्या नवीन गुंतवणूकदाराच्या मनात अनेक प्रकारचे प्रश्न असतात, त्यातला मुख्य प्रश्न म्हणजे-
त्याच्याकडे किमान किती रक्कम असली पाहिजे आणि बँक खात्यातील किमान शिल्लक प्रमाणेच त्याला शेअर बाजारातही किमान रक्कम जमा करण्याची गरज आहे का?  म्हणून मी तुम्हाला खात्री देतो की शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणुकीसाठी कोणतीही मर्यादा नाही, किंवा कोणतीही किमान रक्कम नाही, तुम्ही 100 ते 500 रुपयांचे शेअर्स खरेदी करू शकता, तुम्हाला पाहिजे तेवढी रक्कम, आणि कोणत्याही प्रकारच्या किमान पैशाची गरज आहे. अशी मर्यादा नाही,
दुसरे म्हणजे, काही लोकांच्या मनात असाही प्रश्न आहे की डीमॅट खात्यात किंवा व्यापार खात्यात किमान शिल्लक ठेवावी लागेल का,
त्यामुळे इथेही तुम्ही खात्री बाळगू शकता मी सांगू इच्छितो की – सर्व प्रथम, तुम्ही हे समजून घेतले पाहिजे की केवळ शेअर्स किंवा स्टॉक्स डीमॅट खात्यात जमा केले जातात, पैसे नाही,
म्हणूनच DEMAT खात्यात कमी किंवा जास्त पैसे ठेवण्याचा प्रश्नच येत नाही.
दुसरीकडे, ट्रेडिंग खाते, ज्याच्या मदतीने तुम्ही तुमच्या ब्रोकरला विकत घेतलेले शेअर्स अदा करता, मग तुम्हाला तुमच्या ट्रेडिंग अकाउंटमध्ये जितके शेअर्स खरेदी करायचे आहेत तितके पैसे हवेत,
आणि इथे देखील स्टॉक ब्रोकर ट्रेडिंग खात्यात कोणत्याही प्रकारची किमान खाते शिल्लक ठेवण्याबद्दल बोलत नाही,

4.शेअर बाजारात स्टॉकची खरेदी-विक्री कशी करावी?
शेअर बाजारात गुंतवणूक करायला सुरुवात करणाऱ्या नवीन गुंतवणूकदाराच्या मनात अनेक प्रकारचे प्रश्न असतात, त्यातला मुख्य प्रश्न म्हणजे-
आम्ही स्टॉकची खरेदी आणि विक्री कशी करू?
तर मी तुम्हाला सांगू इच्छितो की आज स्टॉकची खरेदी आणि विक्री करणे मोबाईलवरून एसएमएस किंवा व्हॉट्सअॅप संदेश पाठवण्याइतके सोपे आहे,
जेव्हा तुम्ही तुमचे डीमॅट आणि ट्रेडिंग खाते कोणत्याही ब्रोकरकडे उघडता, तेव्हा तुमचा ब्रोकर तुम्हाला स्टॉक खरेदी आणि विक्री करण्यासाठी ट्रेडिंग खात्याचा वापरकर्ता आयडी आणि पासवर्ड देईल,
तुम्ही तो यूजर आयडी आणि पासवर्ड शेअर ब्रोकरच्या सॉफ्टवेअरमध्ये लॉग इन करा, मग ते संगणकावर असो किंवा मोबाइलवर,
आणि यूजर आयडी आणि पासवर्डच्या मदतीने तुम्ही तुमच्या ब्रोकरला स्टॉक खरेदी आणि विक्री करण्यासाठी ऑर्डर देता आणि ब्रोकर तुमची ऑर्डर स्टॉक एक्सचेंज (BSE किंवा NSE) कडे पाठवतो.
आणि स्टॉक एक्स्चेंजद्वारे ऑर्डर कार्यान्वित होताच, तुम्हाला एक पुष्टीकरण संदेश मिळेल की तो स्टॉक खरेदी करण्याची ऑर्डर कार्यान्वित झाली आहे.
लक्षात ठेवा,
शेअर बाजारात दोन प्रकारचे ट्रेडिंग आहेत, इंट्राडे ट्रेडिंग आणि डिलिव्हरी आधारित ट्रेडिंग.
प्रथम जाणून घेऊया -
इंट्राडे ट्रेडिंग - यामध्ये तुम्ही शेअर्स तुमच्याकडे ठेवण्यासाठी प्रत्यक्षात खरेदी करत नाही, तर तुम्हाला शेअरच्या किमतीतील चढउतारांचा फायदा घेऊन नफा मिळवायचा आहे,
आणि म्हणूनच ज्या दिवशी तुम्ही शेअर्स खरेदी करण्याची ऑर्डर देता त्याच दिवशी ते शेअर्स विकतात.
आणि अशा प्रकारे जर तुम्हाला इंट्राडे ट्रेडिंग करायचे असेल तर तुम्हाला तुमच्या ट्रेडिंग खात्यात लॉग इन करावे लागेल आणि स्टॉक खरेदी करण्यासाठी ऑर्डर देताना इंट्राडे पर्याय निवडावा लागेल,
आता व्यापाराचा आणखी एक प्रकार आहे -
वितरण आधारित ट्रेडिंग
जेव्हा तुम्हाला खरेदी केलेले शेअर्स तुमच्याकडे काही दिवसांसाठी किंवा तुम्हाला हवे तितके दिवस ठेवायचे असतील, तेव्हा अशा शेअर्सच्या खरेदीच्या ऑर्डरला डिलिव्हरी बेस्ड ट्रेडिंग म्हणतात.
आणि यासाठी तुम्हाला तुमच्या ट्रेडिंग अकाउंटमध्ये लॉग इन करावे लागेल आणि स्टॉक खरेदी करण्यासाठी ऑर्डर देताना DELIVERY चा पर्याय निवडावा लागेल,
टीप – डिलिव्हरी बेस्ड ट्रेडिंगमध्ये खरेदी केलेले स्टॉक किंवा शेअर्स, तुम्ही प्रत्यक्षात शेअर्स खरेदी केल्याचा दिवस वगळता पुढील दोन दिवसांत (T+2 दिवस) तुमच्या DEMAT खात्यात जमा केले जातील,
आणि या प्रकारच्या डिलिव्हरी आधारित ट्रेडिंगमध्ये, जेव्हा शेअर्स तुमच्या डिमॅट खात्यात प्रत्यक्षात जमा होतात, तेव्हाच तुम्ही ते विकता,
त्यामुळे जेव्हा तुम्ही शेअर बाजारात ट्रेडिंग सुरू करता तेव्हा प्रथम तुम्हाला कोणत्या प्रकारची ट्रेडिंग करायची आहे याचा विचार करा – इंट्राडे किंवा डिलिव्हरी ट्रेडिंग.

5.शेअर बाजारात गुंतवणूक करून नफा कसा मिळवता येईल?
शेअर बाजारात गुंतवणूक करायला सुरुवात करणाऱ्या नवीन गुंतवणूकदाराच्या मनात अनेक प्रकारचे प्रश्न असतात, त्यात आणखी एक महत्त्वाचा प्रश्न असतो-
शेअर बाजारात गुंतवणूक करून नफा कसा मिळवाल -
तर इथे मी तुम्हाला सांगू इच्छितो की - तुम्ही जो कंपनीचा स्टॉक खरेदी करता, आणि तुम्ही जेवढी रक्कम खरेदी करता, तेवढे पैसे तुम्ही त्या कंपनीला भांडवल म्हणून देत आहात आणि तुम्ही त्या कंपनीच्या व्यवसायात गुंतवणूक करत आहात. प्रमाणानुसार, त्या कंपनीने कमावलेला नफा आणि तोटा हा भागधारक / भागीदार / मालक बनतो,
आणि ज्याप्रमाणे व्यवसाय मालकाला दोन मोठे फायदे मिळतात, त्याचप्रमाणे तुम्हाला स्टॉक किंवा शेअर खरेदी करून दोन्ही प्रमुख फायदे मिळतात, आता हे दोन फायदे काय आहेत-
कोणत्याही व्यवसायात दोन मोठे फायदे आहेत -
कंपनी कमावत असलेला नफा आणि (व्यवसायाचा नफा)
भांडवल प्रशंसा
आणि त्याच प्रकारे, जेव्हा तुम्ही एखाद्या कंपनीचे स्टॉक किंवा शेअर्स खरेदी करता तेव्हा तुम्हाला हे दोन फायदे मिळतात-
लाभांश उत्पन्न
कंपनीला जो काही नफा मिळतो, तो नफा कंपनीचे शेअर्स विकत घेणाऱ्या शेअरधारकांमध्ये समान प्रमाणात वितरीत केला जातो.
आणि जेव्हा शेअरधारकाला कंपनीकडून नफ्याचा वाटा मिळतो तेव्हा त्याला DIVIDEND असे म्हणतात.
उदाहरणार्थ – तुम्ही XYZ कंपनीचे 100 शेअर्स रु. 100 ला विकत घेतले आणि कंपनीने प्रति शेअर रु.2 लाभांश देण्याचे ठरवले, तर तुम्हाला मिळणारा नफा असेल
100 शेअर्स X 2 प्रति शेअर नफा = रु 200,
अशा प्रकारे, तुम्ही लाभांश उत्पन्नाकडे निष्क्रीय उत्पन्न म्हणून पाहू शकता, कारण तुम्ही फक्त स्टॉक खरेदी करून तो तुमच्या खात्यात जमा करून ठेवता, तुम्हाला दुसरे काही करण्याची गरज नाही, आणि कंपनी जसा नफा कमावते, ती तुम्हाला काही रक्कम देते. तुमचा हिस्सा तुमच्या बँक खात्यात जमा करतो, जे करमुक्त उत्पन्न आहे,
भांडवल प्रशंसा कंपनीच्या शेअर्स किंवा शेअर्सच्या किमतीत वाढ झाल्यामुळे आणि कंपनीचे भांडवल वाढते आणि नफा मिळविण्याची क्षमता आणि मालमत्ता वाढते, कर्ज कमी होते तेव्हा कंपनीच्या भांडवलात झालेली वाढ तुम्ही समजू शकता. त्या कंपनीच्या शेअरची किंमत सतत वाढत राहते, आणि तुम्ही त्या कंपनीचा स्टॉक आधीच एका ठराविक किमतीला घेतला असेल, मग तुम्हाला पाहिजे तेव्हा तुम्ही त्या कंपनीचे शेअर्स किंवा स्टॉक वाढलेल्या किमतीत विकू शकता. कर लाभ मिळवू शकता,

उदाहरणार्थ – तुम्ही XYZ कंपनीचे 100 शेअर्स रु. 100 ला विकत घेतले आहेत.

अगदी कमी किमतीत विकत घेतले आणि एकूण 100 X 100 म्हणजेच 10 हजार रुपये गुंतवले आणि आता कंपनी खूप चांगले काम करत आहे आणि तिची मालमत्ता आणि भांडवल वाढल्यामुळे तिच्या शेअरची किंमत वाढते, अधिकाधिक लोकांना त्या शेअरची अधिकाधिक खरेदी करायची आहे आणि त्या शेअरची मागणी वाढल्यामुळे कंपनीच्या शेअरची किंमत 1 वर्षात 200 रुपयांपर्यंत जाते,
आणि अशा परिस्थितीत कंपनीच्या शेअरच्या किमतीत वाढ झाल्याचा फायदा तुम्हालाही मिळावा अशी तुमची इच्छा आहे, जर तुम्ही 100 रुपयांच्या भावाने खरेदी केलेले 100 शेअर्स विकले तर तुम्हाला जो नफा मिळेल. मिळेल

100 शेअर्स X 200 प्रति शेअर = रु. 20,000, आजची निव्वळ संपत्ती,

आणि तुम्ही एकूण 10 हजार रुपये गुंतवले होते, ज्याच्या बदल्यात आज तुम्हाला 20 हजार मिळत आहेत,
अशा प्रकारे तुम्हाला नफा मिळेल – 20 हजार – 10 हजार = 10 हजार रुपये,मित्रांनो, मला आशा आहे की शेअर बाजारात गुंतवणूक करणारी ही पोस्ट वाचून तुम्हाला नक्कीच काहीतरी शिकायला मिळाले असेल, आणि जर तुम्हाला ही पोस्ट आवडली असेल तर तुमचे प्रश्न आणि कमेंट खाली लिहा.
वाचल्याबद्दल धन्यवाद.